Doornroosje

Ooit had ik een droom om een boek uit te geven, nu droom ik van een keer nieuwe kleren kopen, uit eten te gaan of een voorzichtige vakantie. Mijn reisboeken waren een fikse investering waardoor ik ironisch genoeg nu niet meer kan reizen. Dus… hier een nieuwe (en turbulentieloze) blog gewoon vanuit mijn eigen Rotterdam. Het is en blijft natuurlijk de festivalstad van Nederland en het is knap als je je hier een weekend verveelt. De vraag is niet zozeer óf de stad is afgezet, maar waarvóór.

Laten we dichtbij huis beginnen. Mijn buren lieten weer eens van zich horen. En hoe! Elke nacht zo rond een uurtje of een komen ze hun gameroom binnen en gaan dan luidruchtige dingen doen. De eerste paar maanden was dat gamen, maar de laatste tijd werden er vrienden uitgenodigd; een groepje drukke urban tieners die allemaal het alphamannetje in de groep willen zijn. De “jatoggg’s” en “jeweettogggg’s” klonken op volle sterkte door het dunne muurtje heen. Als ik na een drukke avond in het restaurant werken naar huis fietste, zonk de moed me al in de schoenen; mijn nacht zou nog maar net beginnen. In het begin stuurde ik een smsje en was het daarna meteen stil, maar meestal voor een avond of twee. Oordopjes werkten niet. Het riep toch nieuwsgierigheid op, omdat ik echt niet kon verklaren wat er allemaal gebeurde. Het klonk als verhuizen, zware dingen verplaatsen en laten vallen. Na het aanspreken van hun moeder en zus werd ik dan wel op de lekkerste Marokkaanse pasteitjes getrakteerd, maar nachtelijke kabaal hield aan. Ik was gebroken overdag en deed de hele dag dutjes. Of zeg maar gerust duts. Ik sliep en sliep en sliep. Vaak stond ik op, ontbijtte en ging weer slapen. Mijn stem veranderde in een kraak en mijn huis in een imposante afwasverzameling. Ik zag de wereld meer horizontaal dan verticaal. Nou zou je denken dat wanneer je zoveel slaapt, je ook meer energie krijgt. Helaas werkt dat eerder averechts; hoe meer ik sliep, hoe minder ik deed. Er waren dagen dat ik amper mensen zag of sprak. Wekenlang. Het begon echt een serieus groot probleem te worden. Een paar weken terug deed ik een kaartje in de bus met daarop nogmaals mijn verzoek na enen ’s nachts geen overlast meer te veroorzaken. En dat de pasteitjes zo lekker waren. Vanaf dat moment is het ’s nachts bijna stil. Ze zijn weer aan het gamen en nodigen er geen vrienden meer uit. Hulde! Langzaam maar zeker kom ik uit mijn zomerslaap…

Het Crooswijkse leven kabbelde in een rustig tempo voort en het zonnetje scheen in overvloed. De buurt kon daardoor een nieuwe cultheld verwelkomen, mijn rastafari-buurman Rudolf. Rudolf werd een paar maanden geleden al eens uitgebreid beschreven in een column in de NL10. De auteur Ernest woont immers een paar huizen verder. Hij schreef over zijn legendarische adem die nog sterker naar alcohol ruikt dan een fles whisky, ongeacht het uur van de dag. Ik kreeg er zelf ook mee te maken toen Rudolf op een gure winteravond aanbelde. Ik deed de deur open en viel bijna achterover van de walm die me tegemoet kwam. Hij vroeg me of ik kaarsen in huis had, want zijn elektriciteit was afgesloten. Buiten zijn schuld natuurlijk. Toen ik ze gaf en de deur dichtdeed, werd er nog een keer gebeld. Of hij toch nog iets anders mocht vragen. Hij vertelde dat hij kledingmaker was en nu had hij een opdracht van een dame met toevallig hetzelfde figuur als ik. Of hij wat kleding op me mocht stikken. Nou nee, Rudolf, mijn (snel erbij verzonnen) vriend zou dat immers nooit goed vinden.

Nu is het zomer en Rudolf ruikt tegenwoordig naar heel iets anders. Elke dag zit hij buiten op zijn trapje als een koning op een troon en rookt daarbij veelvuldig wat er op zijn rastapet en bijpassende kleding afgebeeld staat. Het is een charismatische kerel met enorme glimlach die zeker in zo’n buurtje als dit aardig wat aanspraak heeft. Vooral omdat hij zit te naaien. Hij geeft me vaak tips over hoe ik een kraagje op een jas moet zetten. Een praatje met hem kost je minimaal een half uur, want erg snel praat hij niet. Rudolf doet heel rustig aan. Als ik mijn deur uitstap bevind ik me meteen in een groene walm en een hoop mensen. Elke dag staan er andere mensen met Rudolf te praten, tot er vaste bezoekers te herkennen waren. Menigmaal deed ik mijn voordeur open en zag ik een indrukwekkend bouwvakkersdecolleté. Op mijn trappetje zaten Rudolfs nieuwe vrienden compleet met zware Aldi-shag en literblik Schultenbrau. “Zooo, buurvrouwtje, boodschappen wezen doen?” “Zoooo, buurvrouwtje, wezen hardlopen?” Nooit kan ik subtiel mijn deur uit, ze moeten wat aan me kwijt. Rudolf schaamde zich voor zijn nieuwe ‘vrienden’ en vertelde dat hij niet van ze afkwam. Maar dit is Crooswijk en al snel bleef de man met het bouwvakkersdecolleté weg. Volgens Rudolf zit hij vast vanwege niet betaalde boetes. En zo verplaatste de overlast van nachtelijk naar overdags, maar dit keer wel met een stiekeme glimlach.

Het zal Rudolf totaal ontgaan zijn, maar vlak in ons buurtje gebeurde iets moois. Henk en Fatima zijn al van jongs af aan samen. Ze laten dagelijks openlijk hun affectie voor elkaar blijken en wonen inmiddels alweer een poosje samen. Het interesseert ze totaal niet wat er om hun heen gebeurt of wat mensen van ze zeggen. Wel wilden ze net als de buren kinderen, maar dat liep niet helemaal soepel. Alle buren pronkten allang met hun kroost, maar Henk en Fatima zaten kinderloos thuis. Hun mooie huisje, volledig gemaakt van gerecycled materiaal bleef lange tijd leeg. Totdat ik op een morgen voorbij liep en zag dat Fatima zes nakomelingen in het vooruitzicht had. Eindelijk. De buurkinderen van Henk en Fatima waren inmiddels al even groot als hun ouders, maar dat kon ze niet meer deren; binnen afzienbare tijd hadden zij namelijk zelf ook zes kinderen! Henk werkte dagelijks aan het opknappen van het huis, alles moest in orde zijn voor de grote drukte die op komst was. Fatima hielp hem zoveel mogelijk, zover haar situatie het toeliet. Het huisje was er klaar voor. Op een ochtend werd ik wakker van wat lawaai. Fatima was die ochtend moeder geworden van niet zes maar vijf kleintjes. Zelden zag ik lelijkere baby’tjes, maar ook dat kon de trotse ouders niet deren. Ze waren eindelijk papa en mama, net zoals de buren. En druk dat ze het ineens hadden! De kleintjes moesten voortdurend gevoed worden en alles moest voorgedaan worden. Vijf kinderen is een hele klus. Maar gelukkig was er ook tijd voor een beetje sightseeing. Veel buurtbewoners bewonderden dagelijks het verliefde stelletje met hun kinderen en hielpen ze zo goed en kwaad als het kon met een lekkere broodmaaltijd. Het leven is niet perfect en Henk en Fatima kwamen in zwaar weer terecht. Door een aantal tragische incidenten, die me totaal ontgaan zijn, waren er na drie weken nog maar twee kinderen over. Met hen gaat het gelukkig erg goed en het ziet er naar uit dat ze groot genoeg zijn om het ruige leven in Crooswijk te overleven. Hopelijk leven ze nog lang en gelukkig!

Tussen al het slapen door, werd ik af en toe door een vriend of vriendin meegesleurd naar iets leuks. Al een poosje had ik met Marit, een vriendin die ik via Rachid ken, het plan om af te spreken. Alleen woont Marit in het noorden van Flevoland en waar spreek je dan af? In ehm… de hoofdstad dus. Drie dagen zouden we met z’n tweetjes in het huis van mijn oom vakantie vieren. Het leek me ook een heerlijk idee een paar dagen flink te slapen, zonder burenlawaai. Maar ook hier kwamen we in aanraking met een vorm van nachtelijke bezigheden van de buren. De eerste avond zaten we voor het huis met een tafel vol lekkers en een goed glas wijn. We kregen een hoop verbaasde maar enthousiaste reacties van de buren. Het is nogal een nette buurt en alle bewoners zitten liever in de privacy van hun eigen tuin in de schaduw dan voor het huis in de zon. De deftige arts die naast mijn oom woont, kwam ook even een praatje maken. Om ons vervolgens (voor zijn leeftijd heel lang) uit onze slaap te houden met ehm... het liefdesspel. Na een luid en duidelijk “Ahhh”, klonk er een “hehe” aan de andere kant van de muur en kon de welverdiende slaap eindelijk ingezet worden.

De volgende dag was het weer rond de dertig graden en brachten we de middag en avond door in een relaxte strandtent in Zandvoort met vrienden van Marit. In de taxi vanaf centraal station (door een overigens zeer vriendelijke en bekwame chauffeur van buitenlandse afkomst) hoorden we het nieuws dat Michael Jackson was overleden. Ik vreesde precies wat er inmiddels gebeurd is; hij is o-ve-ral! Zucht. Marit en ik hadden al aan elkaar te kennen gegeven dat we zin hadden om te varen, maar dat een toeristische rondvaartboot uit den boze zou zijn. De laatste dag van onze minivakantie deed zich een andere optie voor. We waren op de Waterloopleinmarkt toen er een sloep met twee jongens van onze leeftijd aan kwam varen. We liepen net op een brug toen ik spontaan mijn duim omhoog besloot te steken. De jongens reageerden vrij cool met “Stap daar maar op.” Joh, echt? En zo zaten Marit en ik de hele middag en avond op een prachtige sloep en voeren we met bijzonder goed gezelschap door de grachten en rivieren van die stad. Bij zonsondergang werd het nieuwe anker uitgetest en genoten we van pizza en rosé op het water. Vlak voor we afstapten, gooiden we de lege fles rosé met brief en visitekaartjes overboord richting open zee. We wachten af.

Het waren drie mooie vakantiedagen. Het maakt –denk ik- niet zoveel uit waar je zit, maar met wie. De laatste dag moest ik snel terug voor een kunstmarkt waar ik samen met mijn buurmeisje zou staan. Helaas werd die vlak voor aanvang afgezegd. Wel stond ik afgelopen maand op een andere beurs. Het was de Harley Herriedag waar ik José ging helpen. José ken ik nog van de Thaise beurs van afgelopen februari, waar ze met haar sieradenstand stond. Destijds spraken we af dat ik erbij zou zijn als ze in juli in Rotterdam op de Harley Herriedag zou staan. Het werd een interessante lawaaierige dag mensen kijken. Niet alleen omdat de Harleybeurs naast de gewone zondagsmarkt was, (wat een grappige versmelting tot gevolg had, o.a. motormuizen en moslima's), maar vooral de bezoekers van de Harleybeurs waren het aanzien waard. Meest opmerkelijke vraag die ik kreeg was: “Ik ben op zoek naar een ring met een doodskop voor een meisje van vijf”. Hij vond het vreemd dat die niet in het assortiment zat en kocht uiteindelijk een zwart leren kettinkje met een doodskop voor zijn dochtertje.

Zoals al gezegd, de stad heeft een hoop te bieden in de zomer en ik bezocht er een flink aantal; Cliff Diving, de Parade, Jazz op Zuid, Nelson Mandelafestival, Zomercarnaval en de inmiddels legendarische Camping Rotterdam. De meeste festivals bezocht ik met Rachid, maar we deden op een warme zomerdag ook een keer wat anders dan in mensenmassa’s verkeren. Het zou meer dan dertig graden worden en Rachid vroeg of ik meeging naar het strand. We hadden weinig zin in bekenden, dus werd het een strand in Zeeland. Ik kende het strand nog van de tijd dat ik in Zeeland werkte (lang, lang geleden). Het is een natuurstrand wat, voor Nederlandse begrippen, verlaten en idyllisch is. Je moet er wel zo’n twee kilometer voor lopen door de prachtige Zeeuwse duinen en dat hebben de meeste strandliefhebbers er godzijdank niet voor over. Ook Rachid liep als een vervelend prinsesje te zeuren wanneer we er nou zouden zijn, maar bij de eerste blik op het strand was hij stil. Geen horeca, geen lawaai, geen vervuiling, geen bereik en bijna geen mensen, het was echt idyllisch. Het water was prachtig helder, het zand on-Nederlands wit en de lucht strakblauw. Ons eigen The Beach in Nederland. Als er iets in het land was gebeurd waren we de laatste geweest die dat hadden geweten, we waren van de buitenwereld afgesloten. Voor twee mensen die gek op de stad zijn, hadden we het verontrustend naar ons zin in dat piepkleine gehucht met dat prachtige strand. Omdat ik een foute jaren ‘80 muziekweddenschap won (de vraag: wie zong ‘All that she wants?’), werd ik op Zeeuwse mosselen in het dorpje getrakteerd. Na de mosselen scheurden we terug naar Rotterdam, omdat Rachid een kaartje had voor het concert van the Kings of Leon. Daar wilde ik ook wel heen en we namen de gok dat ik alsnog aan een kaartje kon komen. De eerste persoon die ik buiten aansprak had een kaartje over. En zo stonden we ineens als sardientjes in een belachelijk heet Ahoy. Eerlijk gezegd, een beetje een anti-climax. De Kings of Leon baalden van het publiek en lieten dat voortdurend merken. We hadden óf alle nummers mee moeten zingen óf helemaal niet, maar niet alleen met de twee bekendste nummers. De mensen op de ring moesten gaan staan, want zij deden immers ook hun best. En of we niet wat enthousiaster konden zijn. Toen de zanger ook nog een biertje tegen zich aan kreeg en daar blijkbaar veel last van had, liepen ze het podium af om vervolgens weg te blijven. Voor een band die zichzelf Koningen noemt, gedroegen ze zich erg als Prinsesjes. De twee kroegen die we daarna nog bezochten konden ons ook niet meer bekoren, we hadden gewoon lekker op het strand of minstens in Zeeland moeten blijven.

Mijn gedachten gingen die mooie stranddag vaak uit naar de dag erna. Vrijdag 3 juli stond het hoger beroep van de cafémoorden in Inn & Out gepland, waarbij Naomi Verheul en twee andere onschuldige mensen om het leven kwamen. Het was de eerste keer dat ik een van de zittingen bijwoonde en zeker niet de minste. De zaak diende in het Gerechtshof in Den Haag. De zaak zou om half twee beginnen, maar liep een uur uit omdat een van de daders nog onderweg was. Naomi’s familie en vriend en andere nabestaanden zaten in een andere wachtruimte zodat de familie van de daders en de slachtoffers niet naast elkaar hoefden te wachten. Ik was de enige niet-journalist of advocaat die wachtte, er was niemand van de daders. De spanning bereikte het hoogtepunt toen om half drie iedereen de rechtszaal inliep. In gedachten had ik al een beeld gevormd van hoe de daders eruit moesten zien, maar dat beeld klopte totaal niet met de realiteit. Omgeven door agenten kwamen ze aan. Ze zagen er helemaal niet uit als monsters, maar gewoon als mensen. Aan de buitenkant dan! Ik had gedacht dat we ver van de daders af zouden zitten, maar nee, ik zat naast de moeder en broer van Naomi op slechts drie meter van de daders af. Heel vreemd. Op een gegeven moment had ik oogcontact met een van hen, de leider. Koude rillingen over mijn rug! Brrr… Hij had een verwonding onder zijn oog, waarvan ik later hoorde dat die was opgelopen na een flink pak slaag in de gevangenis. Mooi zo.

De zitting begon met een heel verhaal van de advocaat van een van de daders, die trouwens sprekend op Leonardo van Feyenoord leek. Het ging erom dat er in Nederland geen uitzicht is op vervroegde vrijlating (dus terugkeer in de samenleving) en dat dat in strijd zou zijn met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. De advocaat vroeg om een onderzoek. Hij bleef maar doorgaan tot irritatie van de rechters die hem meerdermalen afkapten. Het klikte zichtbaar niet tussen de advocaat en de drie rechters. Ze lachtten hem op een gegeven moment gewoon uit, waarop hij ging stampvoeten. Het was een beetje knullig mannetje die met een enorme bodyguard over straat moest. Voor de zitting sprak ik hem al even tot bleek dat hij de advocaat van een van de daders was. Dan ben je vrij snel uitgepraat.

Een van de daders is naar Kaapverdië gevlucht en daar voor 25 jaar gevangen gezet. De overige drie zijn in Portugal gepakt en wegens het uitleveringsverdrag aan Nederland uitgeleverd. De daders hadden deze zitting het laatste woord waarbij ze mochten aangeven waarom ze geen levenslang hoorden te krijgen. Ze hadden de zitting emotieloos aangehoord. Alleen de eerste dader keek aan het begin wie er aan de slachtoffers kant zaten. Hij deed als eerste zijn laatste woord. Daar stond ‘ie dan met z’n nette kleertjes en zijn trillende handgeschreven papiertjes. Vijf kantjes A4 moesten we van die barbaar aanhoren over hoe er een reconstructie gedaan moest worden, zodat zou blijken dat hij onschuldig was. Hij had niet geschoten, mevrouw de voorzitter, en daarom verdiende hij geen levenslang. Bij de zoveelste keer het woord onschuldig in de mond genomen te hebben, begon hij ernstig op de zenuwen van de nabestaanden te werken. Tosca riep ‘t zelfs hardop; je BENT NIET onschuldig. Ook begon hij over hoe rot hij vond voor de buurt, het was namelijk de buurt waar hij was opgegroeid... De tweede dader was minder opvallend. Hij had slechts een kantje A4 getypt, waar weinig bijzonders in stond. De derde dader was de dader met de overactieve advocaat. De vader van die dader is op Kaapverdië eigenaar van een aantal bedrijven en is niet bepaald arm. De vader had waarschijnlijk de dure advocaat ingehuurd om alles op alles te zetten om zijn zoon ooit nog op vrije voeten terug te zien. De dader begon tijdens zijn laatste woord hetzelfde ellenlange betoog als zijn advocaat over het EVRM. De geïrriteerde voorzitter vond het genoeg en wilde dat hij ophield met herhalen wat net was verteld. Hij had nog wel een persoonlijk laatste woord opgeschreven. Hij zei dat hij een zoontje had en mikte het daarop. Met levenslang kon hij namelijk geen vader zijn voor zijn zoontje. “Mevrouw de voorzitter, u beslist over mijn leven”. Over iemands leven beslissen? Zoals jij drie jaar geleden over drie levens deed? Ik moest op dat moment ernstig op mijn tanden bijten.

Vrijdag 17 juli was de uitspraak. Er was echter nog een kans dat er door het hof toch geluisterd werd naar de overactieve advocaat en dan zou het onderzoek de uitspraak misschien wel met jaren vertragen. Terwijl iedereen zich weer opmaakte voor een lange wachttijd, begon de rechtszaak precies om half twee. All rise…. De voorzitter van de drie rechters nam meteen het woord. Ze vestigde met name de aandacht op de vele doodsbedreigingen (“Dit wordt jullie laatste drankje en sigaretje”) en de woorden “Ik wil ook even schieten” van een de daders. Ze waren allen tot op de tanden toe bewapend toen ze de kroeg binnengingen en hebben de slachtoffers met een brandbare vloeistof overgoten, wat voorbedachte rade betekent. "De verdachten hebben in bewuste en nauwe samenwerking een geweldsspiraal ontketend, die welhaast moest leiden tot dodelijk geweld” Dus, allemaal even schuldig, ondanks dat er maar twee geschoten hebben. De voorzitter sprak niet veel later de zo vreselijk belangrijke woorden:

“Dit geheel der gebeurtenissen tart elk voorstellingsvermogen en woorden als gruwelijk, barbaars en weerzinwekkend schieten nog te kort om deze daden te omschrijven. Het opzettelijk en met voorbedachten rade benemen van het leven van een ander behoort tot de zwaarste categorie strafbare feiten die de wet kent. In de onderhavige situatie zijn zelfs drie dodelijke slachtoffers gevallen. (….) Het hof is - alles overwegende - van oordeel dat enkel een levenslange gevangenisstraf een passende en geboden reactie vormt en recht doet aan al het onherstelbare leed dat aan de slachtoffers en nabestaanden is aangedaan. Daarnaast maakt ook een effectieve bescherming van de maatschappij tegen deze verdachte een levenslange gevangenisstraf noodzakelijk. Naar ’s hofs oordeel is een dergelijke straf niet inhumaan of in strijd met het EVRM.”

Toen de rechter uitgesproken was, barstte er een spontaan applaus uit. Zeer uitzonderlijk in een rechtszaak, een kippenvelmoment. De daders hoorden de levenslange straf eveneens emotieloos aan. Des te meer emoties gingen er door de zaal, mensen barsten in tranen uit en vielen elkaar in de armen. De drie mannen die voor me zaten hadden het al-ler-laatste uitstapje van hun leven gemaakt, de rest van hun miserabele leventjes mogen ze naar hun celmuren staren. Gerechtigheid. Toen ze de ruimte verlieten, was er nog steeds een luidruchtige jubelstemming bij de nabestaanden. De leider gaf nog een ijskoude blik achterom, wat een gewetenloze bruut. De Advocaat Generaal (dat is de Officier van Justitie bij een hoger beroep) toonde zich erg meelevend en zei dat zelfs hij een drankje op de goede afloop ging nemen. Iedereen nam voorgoed afscheid van elkaar, want mochten de advocaten in cassatie gaan, hoeven de nabestaanden daar niet meer bij te zijn. Het is na 3,5 jaar spanning eindelijk voorbij. Driemaal levenslang. Godzijdank.

Na afloop van de zitting ging ik met de vader, moeder en vriend van Naomi wat eten bij de Kralingse Plas. Ook wij hieven het glas op de goede afloop. We deelden anekdotes en andere herinneringen aan Naomi, een bijzonder moment. We hadden het over haar muzieksmaak, over over haar intelligentie, over haar talenten, over haar vriendinnen, haar zeldzaam mooie voorkomen. Haar vriend Kick vertelde me hoe hoog ze me had zitten en complimenteerde me met mijn boek en vond het stukje wat ik over haar schreef "mooi". Misschien wel de mooiste complimenten tot nu toe. Dankje Kick, dit betekende veel voor me.

Wat ik nooit echt begrepen heb, was dat Naomi een dubieuze vierde plaats in de verkiezing van de Zomercarnavalkoningin 2003 behaalde. Naomi was mooier dan alle andere kandidates bij elkaar, dus daar klopte iets niet. Ik begon erover en het bleek inderdaad een heikel punt, we hadden het er lang over. Tosca zei dat de jurering van de verkiezing een zooitje is wat door vriendendiensten aan elkaar hangt. Er schijnt veel onderlinge concurrentie te zijn tussen de carnavalsgroepen. Haar afbeelding sierde wel de posters van het Zomercarnaval in 2003 door de hele stad. Afgelopen zaterdag was het weer zomercarnaval in Rotterdam. Ik ging zaterdag eerst naar de begraafplaats, pas einde middag naar de stad. Zomercarnaval zal toch nooit meer hetzelfde zijn zonder haar.

Rust zacht, lieve Naomi. Die monsters komen NOOIT meer vrij.