Elk nadeel hep zijn voordeel

De begrafenis van mijn oma was niet de enige begrafenis van de afgelopen tijd. Van iemand van 89 naar iemand van 24. In de kranten werd hij afgedaan als een professionele bokser, die helaas in het harnas was gestorven. Ik besteedde er geen aandacht aan, totdat Rachid me op een ochtend in maart belde met een vreselijk nieuwtje. Die bokser uit de krant was een goeie bekende van hem, Azaarëel en tevens het broertje van zijn buurvrouw. Hij had hem een dag voor zijn dood nog gesproken en een afspraak afgezegd, waar hij nu vreselijke spijt van had. Ze hadden afgesproken omdat Azaarëel vrijwilligerswerk wilde gaan doen bij het theater waar Rachid werkt. De avond voor de begrafenis sprak ik de vriendin van zijn zus en hoorde de andere kant van het krantenartikel. Azaarëel bokste heel af en toe. Wat hij wel vaak deed was dichten, schilderen, tekenen, toneelspelen, basketballen en rappen. Hij was een populaire jongerenwerker op Zuid, die iedereen op een lijn kreeg, of het nou lastige jongeren waren of de politieke partijen. Hij had het ook erg druk met zijn studie Grafic Design aan de Kunstacademie. Buiten dat was hij heel actief in zijn kerk en toegewijd echtgenoot van zijn zes weken zwangere (!) vriendin. Triest hoe de media hem afschildert als ‘slechts’ een bokser terwijl hier duidelijk echt een heel bijzonder iemand is overleden. De doodsoorzaak houden ze op een hartstilstand. Zo jong, maar hij laat nu al zoeel achter. de kerk was gevuld met zijn mooie kunstwerken en zelfs liet de Pinkstergemeente een preek van hem horen. Een indrukwekkend iemand dat was hij zeker!

Een tijdje terug kreeg ik de freelance opdracht om huisartsen in achterstandswijken te interviewen. Buiten de dingen die ik namens de organisatie moest vragen wilde ik een persoonlijke noot in het verhaal verwerken. Ik vroeg ze om anecdotes over hun werk met mensen die een andere achtergrond hebben dan de Nederlandse en soms slechts een paar woordjes Nederlands spreken. Twee anecdotes waren mijn favoriet, ik laat de artsen aan het woord:

Renée: Ooit stond er een forse Marokkaanse vrouw van 42 aan de balie zonder afspraak: “Dokter, ik heb zo'n dikke voeten”. “Dan moet u meer bewegen mevrouw, ga maar veel lopen.” Een week later stond diezelfde vrouw weer aan de balie: “Dokter, ik heb de hele week veel gelopen, maar heb nog steeds dikke voeten.” Schuldbewust dat ik me er zo makkelijk vanaf gemaakt had, kreeg ze een vlotte afspraak. Bij lichamelijk onderzoek inderdaad vocht in de onderbenen en een grote tumor in de onderbuik. Met angst voor iets vreselijks stuurde ik haar voor een echo naar de STAR. Paar dagen later belde de echoscopiste van de STAR: “Mevrouw heeft inderdaad een forse tumor in de onderbuik, het is een meisje en ze is inmiddels acht maanden oud.” De haartjes in mijn nek gingen overeind. Mevrouw was net hersteld van een flinke depressie vanwege het feit dat ze geen kinderen had kunnen krijgen en al haar zussen wel. Ze was gek op kinderen. "Wat moet ik nu doen, mevrouw heeft geen verloskundige zorg gehad tot nu toe", vroeg de echoscopiste. "Stuur maar meteen door naar mijn praktijk". Ze kwam binnen met de grootste glimlach die ik ooit gezien heb, letterlijk van oor tot oor, en ik kreeg drie welgemeende smakzoenen van geluk, en haar man, bekleed met dezelfde glimlach, drukte me de hand fijn.

Guus: Toen ik een paar maanden aan het werk was als huisarts, kreeg ik bezoek van een ouder Marokkaans echtpaar. De vrouw sprak helemaal geen Nederlands en de man heel gebrekkig. De man wees zijn vrouw aan van haar hoofd tot aan haar voeten en zei: “Vrouw van hier tot hier, niet goed”. Tja, waar begin je dan als huisarts? Ik heb maar wat bloedproeven genomen en gelukkig kwam ik er snel achter wat het was. De vrouw had suikerziekte. Hij had dus helemaal gelijk!

Buiten wat freelance opdrachten heb ik mijn oude liefde weer opgepakt, Rotterdam. Ik ben weer druk in de weer met stadsgidsen. Wekelijks zien een hoop Rotterdambezoekers de stad en mijn achterste. Het is alweer acht jaar geleden dat ik wegging bij mijn oude bedrijf wegens mijn onbetrouwbare zakenpartner. Het bracht een hoop ellende, verdriet en juristenkosten met zich mee en had niet gedacht dat daar íets goeds uit voort zou komen. Maar… was het niet zo dat ik doordat ik daar weg was, weer terug naar school ging? Ik ging mijn laatste studiejaar afmaken. En daar stond mijn klasgenoot toen, met zijn Acda en de Munnik shirtje aan... Door de timing van mijn ex-zakenpartner heb ik de meest getalenteerde, humoristische en bijzondere persoon die ik ooit gekend heb, ontmoet; Rachid. Zo bleek er acht jaar na dato toch nog iets heel moois uit gekomen te zijn! Elk nadeel hep écht een voordeel. Amen.

De Haïti plannen nemen steeds serieuzere vormen aan. Door onze site www.helponshaitihelpen.nl kregen we een aantal bijzondere mailtjes binnen. Een daarvan was van Gijs Linterman, een belangrijke man uit de haven en tevens Sparta-sponsor. Ook Gijs is direct na de aardbeving in de bres gesprongen en heeft met zijn vrouw Elly de stichting Help Haïti Duurzaam opgericht. De plannen zijn nu om de stichtingen aan elkaar te linken. Gijs heeft ons gekoppeld aan een kennis van hem die al jaren op Haïti woont, Leo. Hij heeft een VN-depot onder zijn hoede, waar -door de aardbeving- nu een hoop om te doen is. Samen met zijn vrouw en de Nederlandse hulp van Gijs wil hij een school in Jacmel gaan helpen. Hij wil er een school voor de moeders aan koppelen, zodat zij vaardigheden leren terwijl hun kinderen les krijgen. We volgen de Nederlandse Haïtiaan op de voet, omdat het project ons bijzonder aanspreekt. Voor de aardbeving ging minder dan 25% van de Haïtiaanse kinderen naar school. Wie weet wat voor 'goeds' de aardbeving op lange termijn tot gevolg kan hebben; dat percentage kan echt omhoog!

De verwachting is nu dat we eind mei naar Haïti gaan. In totaal hebben we 3000 euro opgehaald, waar we erg trots op zijn. Ter vergelijking de actie Rotterdam Helpt Haïti, een ander initiatief waarbij ook veel Rotterdamse horecagelegenheden, alle discotheken, DJ’s en bekende Rotterdammers aan meewerkten, haalde eenzelfde bedrag op voor giro 555. In de weken na de benefietavond kwam het onderwerp vaak op giro 555. “Komt mijn geld wel goed terecht?” was terecht de meest gestelde vraag. Ook ik ben vrij sceptisch geworden na de tsunami ik heb daar weinig hulp gezien. Iedereen had wel een verhaal over giro 555. Een extra verhaal kreeg ik toen ik bij Sparta gevraagd werd voor een donatie. Ik vroeg waar het voor was en "giro 555" was het antwoord. Hmm.... “Zeg, krijgen jullie daar geld voor?” Na enige aarzeling vertelden de dames collectanten dat ze inderdaad een uurloon krijgen voor het collecteren. Dus, als u gestort heeft op giro 555, dan is de kans groot dat u heeft meebetaald aan een collectant of een abri in een bushokje. Ons ingezamelde geld, dames en heren donateurs, komt in zijn geheel ten goede van een project in Haïti. Check op onze website waar u het liefst wil dat het geld naar toe gaat. Het schooltje in Jacmel is een van de projecten.

Maar niet alles stond in het teken van Haïti; er werden natuurlijk ook weer een hoop dagen geplukt. Een week na carnaval gingen Rachid en ik een andere stad aan de Maas onveilig maken, Maastricht. Gewoon even de buurt verkennen en plannen uitwerken zonder verkleed te hoeven gaan als doperwt, u kent het wel. Wat is het toch altijd opvallend hoe aardig mensen in Limburg zijn. Ten opzichte van de directe Rotterdammer, is de Limburger gastvrij en hartelijk. Waar je in Rotterdam de weg vraagt, word je geholpen met zo min mogelijk woorden, derde straat naar links en dan rechtdoor. Kort, bondig en efficiënt. Niets mis mee. In Limburg knoop je een heel gesprek aan en krijg je buiten uitleg een hoop belangstelling en prettige gespreksonderwerpen. Ideaal voor een relaxbestemming. Maar... de eeuwenoude straten lagen nog vol met confetti en hingen er nog half verscheurde aankondigingen van bands met namen als Vaatje Bier en de Hoempapa’s. Elke braaf antwoordende Limburger was bij voorbaat verdacht, hoe was u vorige verkleed, hè, hè, hè? Als banaan? Als theepot? Als sumoworstelaar? Buiten dat het vlak ná carnaval was, was het daags vóór de gemeentelijke verkiezingen. De stad hing vol met verkiezingsposters met vriendelijk lachende Limburgers. Maar, ze hadden allemaal een iets te blij carnavalesk gezicht. Je kunt de carnavalssteek zo op hun hoofd zien staan. Zelfs de PvdA-ers van niet Westerse afkomst konden hun carnavalsblik niet laten verdwijnen! Grappig hoe dit deel van Nederland leeft van carnaval naar carnaval, iets wat de nuchtere Rotterdammer nooit zou kunnen overleven.

De gemeenteraadsverkiezingen anno 2010 werden turbulente verkiezingen. Mijn stem werd uitgebracht in een andere deelgemeente, namelijk Feijenoord. Precies daar, waar de landelijke pers massaal over schreef, twee mensen in een hokje. Het land sprak er schande van. Op het moment dat ik met mijn retro rode potlood in den hand stond, was ik nog immer zwevend. Ik koos maar wat de stemwijzer me aanraadde te stemmen. We zullen zien wat deze vreemde verkiezingen en mijn mooie efficiënte stad gaan bieden.

Om een akelig bruggetje níet te maken; laten we het over voetbal hebben. De derby stond weer op het programma. Na vele wedstrijden niets gewonnen te hebben, stond Sparta er belabberd voor. Frans Adelaar werd gevraagd om per direct te stoppen (the eagle has ended), de volgende dag stond zijn opvolger Aad de Mos op het trainingsveld. We hadden goede hoop, maar helaas. Tijdens zijn eerste wedstrijd werd hij verbannen naar de tribune waar hij de daaropvolgende wedstrijd ook moest zitten. Het betrof de Wedstrijd der Wedstrijden, Feyenoord - Sparta. Wekenlang werd ik door Rachid en Zuidconsorten gepest. Door alle 'jullie sulletjes gaan toch wel verliezen'-pesterijtjes, liep de spanning de vorige derby zo hoog op dat we twee dagen geen contact hadden. Dit keer had ik een originele oplossing; een t-shirt ontwerp wedstrijd genaamd Feyenoord - Sparta XS. We moesten ieder een shirt ontwerpen wat op grappige wijze de andere club op de hak nam. Op het veld mocht de beste winnen, tussen ons ook (en zo had Sparta tenminste nog een kans...). Rachid ontwierp een shirt met FC Knudde als inspiratie, met voorop de tekst "Tikkie T'rug Aad" en achterop een eigen doelpunt van Sparta getekend door Toon van Driel (in samenwerking met buurvrouw Damaris, net als haar broertje Azaarëel een grafisch ontwerper). Mijn shirt was een reactie op fanatiek Feyenoorder Meindert, die al wekenlang met een shirt liep waarop het Spartalogo gehuld in Feyenoordshirt was afgebeeld. Mijn shirt had een afbeelding van het Feyenoordlogo, maar dan met een S en Sparta Rotterdam erop. Het logo wordt aangevallen door vele spermacellen, als reactie op de onoriginele spreekkoren van Feyenoord. In plaats van ons vrolijke 'Zullen wij laten horen, SP.AR.TA', verandert de eencellige tegenstander dat steevast in 'Zullen wij laten horen, SP.ER.MA'. Tijd voor wat nieuws, heren amoebes. Boven de spermacellen op mijn shirt: "Every sperm is sacred" van Monty Python. Feyenoord won de draak van een wedstrijd met 3-0, oordeelt u zelf maar wie de Feyenoord - Sparta XS won. We haalden met onze strijd zelfs een kwart pagina in de Telegraaf. Feyenoord deelde een genadeklap uit, want een wedstrijd later bleek dat Sparta in de nacompetitie moet spelen. Ik voel de 'Jullie sulletjes spelen volgend jaar weer gewoon in Veendam'-pesterijtjes nu al boven mijn hoofd hangen...

Maar wat kunnen dingen toch relatief zijn. In mijn vorige blog vertelde ik over mijn vader en zijn levensbedreigende ziekte. Naar omstandigheden gaat het best goed met hem. In navolging van zijn kerngezonde dochter plukt hij tegenwoordig elke dag de dag. Hij heeft een vliegles gehad en voelde zich een Britse spitfire piloot uit de Tweede Wereldoorlog. Ook vierde hij zijn 62e verjaardag met het afhuren van een feestboerderij, compleet met tachtig gasten en een Bluesband. Helaas werd onze Pasen opgeschrikt door een telefoontje naar mijn zusje. Ik hoorde haar zeggen: “Ik ben er zo”. Ze vertrok halverwege het diner naar Hellevoetsluis, waar hij thuis lag met een maagbloeding. Met de ambulance vertrokken ze naar het Ruwaard van Putten ziekenhuis in Spijkenisse, waar hij een bloedtransfusie kreeg. Zo eindigde onze tweede Paasdag in een donker verlaten ziekenhuis op de spoedeisende hulp. Hij was de laatste tijd erg moe en iedereen dacht dat dat met zijn ziekte te maken had. Maar nee, hij bleek een ernstige bloedarmoede te hebben. De bloedarmoede werd niet veroorzaakt door zijn ziekte, maar door de pijnstillers die hij van zijn huisarts had gekregen! De pijnstillers zijn vervangen door Paracetamol (!) en het gaat godzijdank aanzienlijk beter. We wachten af (en plukken de dag).

Natuurlijk heeft hij wel veel moeite met het feit dat zijn moeder is overleden, mijn oma. Ze heette eigenlijk Lena Maria Kerckhof, maar noemde zichzelf Miep. Ze werd geboren op 23 oktober 1920 in het Brabantse Waspik, gemeente Waalwijk. Ze was enig kind, maar had wel een stiefbroer in huis. Haar vader werkte als machinist in een schoenenfabriek en ze hadden het goed. Toen haar vader zijn baan verloor, moest het gezin gedwongen verhuizen naar Rotterdam-Zuid. Van een mooi groot huis naar een flatje drie hoog achter. Het was een jaar of twee voor de oorlog toen ze verhuisden naar het Noordereiland. Op 14 mei 1940 was mijn oma om half twee 's middags thuis. Ze zag de bommen vallen, wat haar voorgoed veranderde in een angstige dame. Want een dame dat was het! Naar eigen zeggen was ze een ‘stoot’, met rode lippen, blonde haren, blauwe ogen en hoge hakken. De Rotterdamse heren maar ook de Duitsers waren dol op haar. Op een personeelsfeestje van de C&A leert ze haar toekomstige man kennen, mijn opa Cornelis. Ze zei altijd wat een knappe man dat wel niet was. Mijn opa was ook van oorsprong Brabander en woonde in Rotterdam-Zuid met zijn broer en zus. Hij had een goede baan bij Ter Meulen op het Binnenwegplein totdat hij werd opgepakt door de Duitsers.

De Duitsers zetten hem op de trein naar Duitsland om daar in een werkkamp aan de slag te gaan. Maar, hij had een prachtige blonde vriendin die erg geliefd was bij de Duitse soldaten. Hij kon het niet verkroppen en sloot een pact met wat andere mannen in de ‘treincoupé’. Ze sloegen de Duitse bewaker neer en hij sprong ter hoogte van Zwolle uit de trein. Van daar liep hij ’s nachts naar Rotterdam, overdag verstopte hij zich. Broodmager maar dolgelukkig kwam hij na twee weken aan bij zijn geliefde Miep. Mijn opa en oma besloten daarna bij het Verzet te gaan. Mijn oma bracht op haar fiets verzetskrantjes rond en mijn opa was leider van de knokploeg. De mooiste foto die ik van ze heb, is de foto waar ze Bevrijdingsdag vierden met hun verzetsbandjes om hun arm. Ondanks alle verschrikkingen die de Duitsers met zich meebrachten, heeft mijn opa zich altijd fel uitgesproken tegen wraakacties. Zo verbood hij bijvoorbeeld zijn knokploeg om vrouwen kaal te scheren die met de Duitsers hadden geheuld. Mijn vader zegt in zijn jeugd nooit iets van moffenhaat te hebben ervaren.

Zes maanden na de oorlog trouwden ze in de Stieltjeskerk aan het Stieltjesplein. De ouders van zowel mijn opa als mijn oma waren daar niet aanwezig, omdat die tegen het huwelijk waren. Dat ging zelfs zo ver dat de vader van mijn oma zijn toekomstige schoonzoon met een mes stak. Waarom is nooit helemaal duidelijk geworden. Niet lang na het huwelijk wordt hun enige zoon geboren, mijn vader Silvester. Mijn oma werkt in een parfumerie en mijn opa is de persoonlijke chauffeur van Dhr. Ter Meulen. Ze wonen aan de Karel Doormanstraat, midden in het centrum. Haar hele leven heeft ze er geen geheim van gemaakt dat ze koken haatte. Behalve haar groentesoep, die was best legendarisch.

Op mijn vaders verjaardag in 1981 slaat het noodlot toe als mijn opa bij het boodschappen doen ten val komt en met zijn hoofd tegen een container valt. Hij raakt in coma en niet lang daarna moet mijn oma zich weduwe noemen. Zelf ervaart ze ook de nodige lichamelijke problemen zoals twee nieuwe heupen en, niet lang voor haar overlijden, twee gebroken schouders. Maar ondanks alles houdt ze zich groot en weet ze het personeel van het verzorgingstehuis te vertederen. Meerdere malen wint ze de patiënt van de week-award. Het verzorgingstehuis heeft ons in alle opzichten verbijsterd, ze bestaan nog! Ze is vertroeteld, verwend en er is van haar gehouden. Haar leven is niet makkelijk geweest, maar de laatste maanden was ze een gelukkige vrouw. Op een vrijdag kreeg ik het telefoontje van mijn vader dat het niet goed met oma ging. Slechts vier maanden daarvoor kreeg ik hetzelfde telefoontje van mijn moeder. Van deze oma had ik echt verwacht dat ze over de honderd zou worden, ze had het zo naar haar zin en ze oogde zo gretig en sterk. Ze werd kunstmatig in slaap gehouden en het zou een kwestie van dagdelen zijn. Het werd alsnog een week, zo sterk was ze. Geregeld zaten mijn zusje en ik aan haar bed. Mijn zusje had haar nagels weer gelakt zoals vroeger. Ze zag er zo vredig uit, maar wat wilde ik graag dat ze wakker werd! Dat gebeurde niet. Op een bitterkoude februaridag overleed ze, op 89-jarige leeftijd.

Mijn vader had de begrafenis tot in de details geregeld. We begonnen in het kapelletje van het verzorgingstehuis, waar ook het personeel verdrietig afscheid kwam nemen. Hij sprak prachtige woorden. Daarna reden we naar Hellevoetsluis, waar we naar het de laatste rustplaats gingen, tevens binnenkort de laatste rustplaats van mijn vader. Het was een vreselijk gezicht de kist in de grond te zien zakken. Daar ging mijn lieve stoere oma... Terug naar opa en hopelijk nog lang wachtend op mijn vader.

Rust zacht, lieve ‘oma Rotterdam’. Ik mis u zo!